Muzeum Poczty Polskiej czeka wielki remont. Ile potrwa i co się zmieni?

Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku, upamiętniające dramatyczną obronę gmachu z 1 września 1939 roku oraz polską społeczność w Wolnym Mieście Gdańsku, czeka gruntowna modenizacja. Dzięki unijnemu wsparciu przestrzeń wystawiennicza powiększy się o 60%, a nowa ekspozycja stanie się dostępna dla osób z niepełnosprawnościami i bardziej proekologiczna. Symboliczne otwarcie zaplanowano na 1 września 2026 roku.

5 stycznia 2025 roku minęło sto lat od uruchomienia Polskiego Urzędu Pocztowo-Telegraficznego nr 1 w Wolnym Mieście Gdańsku. Budynek przy placu Obrońców Poczty Polskiej, będący świadkiem bohaterskiej obrony w pierwszym dniu II wojny światowej, to dziś żywy pomnik historii. Obecnie mieści się tam Urząd Pocztowy Gdańsk 1 oraz Muzeum Poczty Polskiej, które, po 45 latach działalności w niemal niezmienionej formie, rozpoczyna długo wyczekiwaną modernizację.

Projekt, którego koszt wynosi 11,4 mln zł, jest w 70% finansowany z funduszy unijnych zarządzanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. Miasto Gdańsk dołożyło 1,4 mln zł z odszkodowania za działkę na Westerplatte, a Muzeum Gdańska przeznaczyło 2,1 mln zł z własnych środków. Inwestycja pozwoli nie tylko na zwiększenie powierzchni muzeum, ale także na stworzenie nowoczesnej ekspozycji oddającej atmosferę Wolnego Miasta Gdańska.

Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, podczas uroczystości rocznicowych, podkreśliła, że pamięć o polskich bohaterach z września 1939 roku musi być pielęgnowana i przekazywana kolejnym pokoleniom. „Nie byli żołnierzami, ale cywilami, tak jak my. Ich heroizm i ofiara są symbolem niezłomności Polaków” - zaznaczyła.

Dyrektor Muzeum Gdańska, Waldemar Ossowski, zapowiedział, że nowa wystawa, inspirowana modernistyczną stylistyką dwudziestolecia międzywojennego, opowie nie tylko o obronie Poczty Polskiej, ale także o życiu codziennym polskiej społeczności w Gdańsku, jej sukcesach, trudach i prześladowaniach. Ważnym elementem będzie adaptacja piwnic, gdzie odtworzone zostaną dramatyczne wydarzenia z 1 września 1939 roku.

Na pierwszym piętrze znajdą się unikatowe dokumenty, nagrania wspomnień mieszkańców oraz multimedialne prezentacje, które przeniosą zwiedzających w atmosferę przedwojennego Gdańska. Dla kontrastu, ciemne i surowe piwnice będą miejscem upamiętniającym heroizm obrońców Poczty Polskiej, wzbogaconym o autentyczne eksponaty, takie jak przestrzelony guzik od munduru pocztowca. Ostatnia sala wystawy skupi się na losach Polaków z Wolnego Miasta Gdańska po wojnie, takich jak Bruno Zwarra czy Balbina Bellwon.

Modernizacja muzeum stawia na dostępność dla osób ze szczególnymi potrzebami. W budynku pojawią się winda prowadząca do piwnic, tablice tyflograficzne dla osób niedowidzących oraz audioprzewodniki z audiodeskrypcją. Sala kinowa zostanie wyposażona w pętlę indukcyjną, co umożliwi lepszy odbiór dźwięku osobom z aparatami słuchowymi.

Inwestycja zostanie przeprowadzona z troską o środowisko. Zmodernizowana stolarka okienna poprawi termoizolację, a instalacje energetyczne będą bardziej efektywne. Projekt zakłada także działania w duchu „zero waste”, takie jak odzysk materiałów wtórnych i nasadzenia kompensacyjne w Twierdzy Wisłoujście.

Nowa ekspozycja, zaplanowana na 1 września 2026 roku, będzie przestrzenią edukacji, refleksji i dialogu o polskiej historii w Wolnym Mieście Gdańsku. Muzeum Poczty Polskiej stanie się miejscem, gdzie tradycja spotka się z nowoczesnością, a pamięć o bohaterach zyska nowy wymiar. Dyrektor Ossowski podkreślił, że zaangażowanie rodzin byłych pracowników Poczty Polskiej w proces modernizacji gwarantuje autentyczność i emocjonalną głębię wystawy.

Dzięki modernizacji muzeum zyska nowe życie, pozostając jednocześnie wiernym swojej misji – kultywowaniu pamięci o bohaterach i historii, która uczyniła ich symbolem niezłomności.