Korty w Redłowie na liście zabytków? Ministerstwo ponownie przyjrzy się sprawie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z lutego 2025 roku, dotyczącą unieważnienia wpisu tzw. Forum Sportowego w Gdyni do wojewódzkiego rejestru zabytków. Oznacza to, że sprawa wraca do resortu, który będzie zobowiązany przeprowadzić ponowną ocenę – tym razem z uwzględnieniem stanowiska sądu.

Co orzekł sąd?

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z końca kwietnia 2025 r. to efekt skargi wniesionej przez lokalne stowarzyszenie „Wszystko dla Gdyni” na decyzję ministra, który w lutym tego roku uchylił wcześniejszy wpis Forum Sportowego – zespołu historycznych obiektów sportowych przy ul. Ejsmonda – do rejestru zabytków.

Sąd uznał, że uchylenie wpisu było nieprawidłowe. W ocenie WSA, Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków (PWKZ), który dokonał wpisu w lipcu 2024 r., dochował wymaganych procedur i uzasadnił decyzję w sposób prawidłowy, w oparciu o stan faktyczny i obowiązujące przepisy.

Sprawa dotyczy tzw. Forum Sportowego – zespołu terenów sportowych położonych w Redłowie, między ul. Ejsmonda a Kępą Redłowską. W skład wpisanego przez konserwatora zabytków obszaru weszły m.in.:

• historyczne korty tenisowe,

• fragmenty dawnego stadionu miejskiego (w tym tzw. “Górka”),

• pozostałości trybuny,

• starodrzew charakterystyczny dla pierwotnego układu założenia sportowego.

Pomorski konserwator uznał, że zachowane elementy mają wartość historyczną, krajobrazową i kulturową, odzwierciedlając przedwojenną koncepcję miejskiej przestrzeni sportowej i społeczną rolę, jaką teren odgrywał przez dekady. Teren ten był istotny dla rozwoju sportu w Gdyni, w tym klubu Arka Gdynia, a później został zaadaptowany na potrzeby tenisa ziemnego.

Wpis spotkał się jednak z oporem użytkowników terenu: Klubu Tenisowego “Arka” i Fundacji Nova, które odwołały się od decyzji konserwatora. W lutym 2025 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przychylił się do ich argumentacji, m.in. wskazując, że część objętych wpisem obiektów (w tym stadion) już nie istnieje. W odpowiedzi stowarzyszenie „Wszystko dla Gdyni” złożyło skargę do WSA.

W ustnym uzasadnieniu WSA wskazał, że PWKZ prawidłowo ustalił istniejącą substancję materialną obiektów objętych wpisem i w sposób wyczerpujący uzasadnił wartość historyczną kompleksu sportowego. Sąd nie podzielił zastrzeżeń ministra dotyczących rzekomej nieistniejącej substancji obiektu oraz formalnych uchybień w procedurze. To oznacza, że resort kultury będzie musiał ponownie rozpatrzyć sprawę, biorąc pod uwagę stanowisko sądu oraz przedstawione wcześniej przez PWKZ uzasadnienie wpisu. Sam wyrok nie oznacza automatycznego przywrócenia ochrony, ale istotnie zmienia kontekst prawny całej sprawy.

Zabudowa czy korty?

Spór o przyszłość terenów Forum Sportowego trwa od kilku lat i wpisuje się w szerszy kontekst przekształceń przestrzennych w Gdyni. Teren przy ul. Ejsmonda w Redłowie od lat budzi emocje – w przeszłości pojawiały się propozycje jego zabudowy m.in. na cele turystyczne lub medyczne. Przeciwko tym planom protestowały lokalne środowiska społeczne oraz część miejskich radnych.

W 2022 roku stowarzyszenie „Wszystko dla Gdyni” złożyło wniosek o objęcie obszaru ochroną konserwatorską. To uruchomiło procedurę, która doprowadziła do wpisu w 2024 roku, a następnie – po odwołaniach – do uchylenia wpisu przez ministra i obecnego wyroku sądu.

Na tle tych wydarzeń głos zabierały także lokalne władze. W lutym br., po decyzji ministra, prezydent Gdyni Aleksandra Kosiorek publicznie poparła działania społeczników, wskazując, że „teren powinien podlegać ochronie – czy to ochronie konserwatorskiej, takiej, o którą społecznicy wnioskowali, czy też ochronie zbudowanej na podstawie planu zagospodarowania przestrzennego”.

Choć wyrok WSA nie oznacza przywrócenia wpisu do rejestru zabytków, stanowi istotne wzmocnienie pozycji społeczników w dalszym postępowaniu. Ministerstwo Kultury będzie musiało teraz raz jeszcze ocenić wartość zabytkową Forum Sportowego – tym razem z uwzględnieniem zarówno oceny konserwatora, jak i wytycznych sądu administracyjnego.

Nie podano jeszcze, w jakim terminie sprawa zostanie rozpatrzona ponownie. Przedstawiciele stowarzyszenia „Wszystko dla Gdyni” deklarują dalsze działania na rzecz objęcia ochroną konserwatorską terenu historycznych kortów i stadionu w Redłowie.